Gestreepte pyjama's

We starten de dag met goed nieuws: Will van Geel is voor het eerst opa geworden van een kleinzoon: David Marijn Willem van Geel!

Vandaag brachten we een uitgebreid bezoek aan Auschwitz Birkenau, ook wel bekend als Auschwitz II, het vernietigingskamp dat in 1941 drie kilometer van het basiskamp gebouwd werd. Het bood ruimte aan circa 100.000 gevangenen, vijf maal meer dan Auschwitz I en er zijn circa een miljoen mensen vermoord. Ook de treinen uit Westerbork stopten op een naastgelegen perron.

In het sneeuwbedekte landschap herinneren eindeloze rijen schoorstenen aan de houten barakken, die daar eens stonden. Deze schoorstenen zijn niet gebruikt, want de gevangenen hadden niets om een vuur te maken. Onvoorstelbaar wanneer je dik ingepakt als bezoeker door het kamp loopt.
De bekende toegangspoort, de rails, het selectieperron, de inrichting van de overgebleven barakken en de ruïnes van de gaskamers verstilden ons.

Ter ere van de officiële bevrijding van het kamp, 72 jaar geleden, wapperen de blauw-wit-gestreepte vlaggen bij het monument in het kamp; vlaggen die naar de kleding van de gevangenen verwijzen. Door mensen kaal te scheren, hen een nummer op de arm te tatoeëren en in gestreepte pyjama’s te kleden, werd hun identiteit afgenomen.
Dezelfde strepen zien we ’s middags terug in het in 1944 gemaakte kunstwerk van gevangene Józef Szajna, waarin hij de anonimiteit van de gevangenen verbeeldt door hun gezichten door duimafdrukken te vervangen.
Dit kunstwerk maakt deel uit van onze workshop rondom kunst die in concentratiekampen is gemaakt, deels in opdracht van de SS, deels illegaal. De in het geheim gemaakte kunst gaf onder andere mensen hun identiteit terug en vormde een getuigenis van de gruwelijkheden.

De extreem zorgvuldige manier waarop het museum omgaat met alle overgebleven objecten (waaronder 40000 paar schoenen en delen van schoenen), staat in schril contrast met de manier waarop de Nazi’s met de slachtoffers omgingen.