De laatste dag van het Holocaust educatieprogramma
Door: Christijn Kooter, Jan Veen, Martin Bosch
Blijf op de hoogte en volg FEd
05 Februari 2017 | Polen, Krakau
We zijn met de tram onderweg naar de Pedagogische Universiteit van Krakau. De stad glijdt aan ons voorbij. Barokke regerings- en kerkgebouwen afgewisseld door fantasieloze flatgebouwen uit de tijd van de Sovjetoverheersing. Op straat liggen sneeuwresten. Sommige mensen dragen mondkapjes tegen de smog. Aan de uni-versiteit blijkt de toetsweek in volle gang. Overal studenten die op het laatste mo-ment hun aantekeningen doornemen. Ze zijn allemaal zeer netjes gekleed, de jon-gens in pak en stropdas.
De lezing door dr. Piotr Trojański draagt de titel: Teaching about the Holocaust in Poland and other countries. Historical Perspective.
Dr. Trojański schetst het beeld hoe de opeenvolgende regeringen in Polen gepro-beerd hebben de betekenis van de concentratiekampen te manipuleren vanuit ideo-logische overwegingen. Met name tijdens de Koude Oorlog werden het antisemitis-me en de genocide toegeschreven aan het westerse imperialisme. De Sovjets ge-bruikten Auschwitz om de aandacht af te leiden van de eigen wandaden; de moord op miljoenen burgers.
In de jaren 80, onder invloed van ‘Solidariteit’, de film ‘Shoah’ van C. Lanzman en de verbetering van de Israëlisch – Poolse betrekkingen, ontstond een meer internationa-le visie op het verleden met nadruk op het feit dat vooral joden slachtoffers waren van Auschwitz. In 1995 zijn in Auschwitz-Birkenau door de betrokken landen herinne-ringstafels geplaatst in 20 talen met de tekst:
Laat deze plaats eeuwig
een kreet van wanhoop zijn
en een waarschuwing aan
de mensheid. Hier hebben
de nazi’s omstreeks
anderhalf miljoen mannen
vrouwen en kinderen
vermoord. Voornamelijk
Joden uit verschillende
Europese landen.
Auschwitz-Birkenau
1940-1945
De rondleiding ’s middags door de joodse wijken Kazimierz en Podgorze geeft het beeld van het joodse leven voor WOII. We bezoeken prachtige oude synagoges, waaronder de oudste van Polen en de joodse begraafplaats. In 1941 werd door de Duitse bezetter een getto ingericht op de rechter oever van de rivier de Vistula in de wijk Podgorze. Onze gids Paulina vertelt dat hier 16.000 joden werden samengedre-ven op een relatief klein grondstuk, omringd door een muur die de vorm had van een rij joodse grafzerken. In 1943 werd het getto door de nazi’s ontruimd. Paulina laat ons plaatsen zien waar zich tijdens de ontruiming door de nazi’s onvoorstelbare ver-schrikkingen hebben afgespeeld onder meer op de voormalige Umschlagplatz waar de treinen voor deportatie naar de vernietigingskampen vertrokken. Tegenwoordig is hier een plein waarop als monument lege stoelen zijn geplaatst, een voor elke dui-zend slachtoffers. Het symboliseert de leegte. Tegen de achtergrond van het voor-malige getto werd de film Schindler’s List opgenomen. Het gebouw waar Schindler’s Deutsche Emailwaren Fabrik was gevestigd is een museum geworden waar een in-drukwekkende expositie het verhaal van de Duitse bezetting, de Holocaust en de jaren van Sovjetonderdrukking laat zien.
’s Avonds zoeken we afleiding in een joods restaurant. Ter afsluiting van een bewo-gen week waarin we veel kennis en indrukken hebben opgedaan en met minstens zo vele vragen weer naar huis gaan, spreken we unaniem onze waardering uit over de gedegen organisatie en de professionele begeleiding van onze collega’s Marc van Berkel en Rob Verheijen. Het motto van het restaurant: Make hummus, not war.
Christijn Kooter
Martin Bosch
Jan Veen
De lezing door dr. Piotr Trojański draagt de titel: Teaching about the Holocaust in Poland and other countries. Historical Perspective.
Dr. Trojański schetst het beeld hoe de opeenvolgende regeringen in Polen gepro-beerd hebben de betekenis van de concentratiekampen te manipuleren vanuit ideo-logische overwegingen. Met name tijdens de Koude Oorlog werden het antisemitis-me en de genocide toegeschreven aan het westerse imperialisme. De Sovjets ge-bruikten Auschwitz om de aandacht af te leiden van de eigen wandaden; de moord op miljoenen burgers.
In de jaren 80, onder invloed van ‘Solidariteit’, de film ‘Shoah’ van C. Lanzman en de verbetering van de Israëlisch – Poolse betrekkingen, ontstond een meer internationa-le visie op het verleden met nadruk op het feit dat vooral joden slachtoffers waren van Auschwitz. In 1995 zijn in Auschwitz-Birkenau door de betrokken landen herinne-ringstafels geplaatst in 20 talen met de tekst:
Laat deze plaats eeuwig
een kreet van wanhoop zijn
en een waarschuwing aan
de mensheid. Hier hebben
de nazi’s omstreeks
anderhalf miljoen mannen
vrouwen en kinderen
vermoord. Voornamelijk
Joden uit verschillende
Europese landen.
Auschwitz-Birkenau
1940-1945
De rondleiding ’s middags door de joodse wijken Kazimierz en Podgorze geeft het beeld van het joodse leven voor WOII. We bezoeken prachtige oude synagoges, waaronder de oudste van Polen en de joodse begraafplaats. In 1941 werd door de Duitse bezetter een getto ingericht op de rechter oever van de rivier de Vistula in de wijk Podgorze. Onze gids Paulina vertelt dat hier 16.000 joden werden samengedre-ven op een relatief klein grondstuk, omringd door een muur die de vorm had van een rij joodse grafzerken. In 1943 werd het getto door de nazi’s ontruimd. Paulina laat ons plaatsen zien waar zich tijdens de ontruiming door de nazi’s onvoorstelbare ver-schrikkingen hebben afgespeeld onder meer op de voormalige Umschlagplatz waar de treinen voor deportatie naar de vernietigingskampen vertrokken. Tegenwoordig is hier een plein waarop als monument lege stoelen zijn geplaatst, een voor elke dui-zend slachtoffers. Het symboliseert de leegte. Tegen de achtergrond van het voor-malige getto werd de film Schindler’s List opgenomen. Het gebouw waar Schindler’s Deutsche Emailwaren Fabrik was gevestigd is een museum geworden waar een in-drukwekkende expositie het verhaal van de Duitse bezetting, de Holocaust en de jaren van Sovjetonderdrukking laat zien.
’s Avonds zoeken we afleiding in een joods restaurant. Ter afsluiting van een bewo-gen week waarin we veel kennis en indrukken hebben opgedaan en met minstens zo vele vragen weer naar huis gaan, spreken we unaniem onze waardering uit over de gedegen organisatie en de professionele begeleiding van onze collega’s Marc van Berkel en Rob Verheijen. Het motto van het restaurant: Make hummus, not war.
Christijn Kooter
Martin Bosch
Jan Veen
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
